Η Μελίνα Μερκούρη, συνδεδεμένη στενά όπως ήταν με τη Θεσσαλονίκη και τους ανθρώπους της, άσκησε κάθε προσωπική επιρροή για να επιλεγεί η πόλη ως "Πολιτιστική Πρωτεύουσα" του 1997 για την Ευρώπη. Στην εισήγησή της προς την αρμόδια επιτροπή της τότε ΕΟΚ μεταξύ άλλων ανέφερε και τα εξής για τη Θεσσαλονίκη:
"... Αν όμως οι πολίτες της Ευρώπης διεκδικούν το προνόμιο της "Πρωτεύουσας", πιστεύω ότι το 1997 θα είναι χρονιά που η "Πρωτεύουσα" θα διεκδικήσει την πόλη. Γιατί η Θεσσαλονίκη δεν γίνεται, αλλά είναι πρωτεύουσα πολιτισμού. Ούτε λαμβάνει το χρίσμα, αφού έχει το χρίσμα..."