23 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821: Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ

΄Οπως όλοι μας ξέρουμε μετά την Επανάσταση του ΄21, παρόλο που οι ΄Ελληνες επαναστάτησαν παντού με τον ίδιο ενθουσιασμό και τόλμη. πρώτη απελευθερώθηκε η Νότια Ελλάδα, μετά η Θεσσαλία το 1881 και στη συνέχεια η Μακεδονία, η ΄Ηπειρος, η Θράκη και τα νησιά με τον Α΄και Β΄Βαλκανικό Πόλεμο (1912-13) και τον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-18). Αυτό είχε μία συνέπεια για την οποία δεν γίνεται και πολύς λόγος : Οι ΄Ελληνες αλλά και ξένοι ιστορικοί, που έγραψαν αρχικά για την Επανάσταση των Ελλήνων, να περιορίζονται στη Νότια Ελλάδα που αποτέλεσε το πρώτο ελεύθερο τμήμα του ελληνικού κράτους κάνοντας απλά κάποιες νύξεις για τις υπόλοιπες περιοχές όπου όμως ο Αγώνας και εκεί υπήρξε το ίδιο σκληρός και αποφασιστικός εκ μέρους των Ελλήνων . Από αυτή την αιτία ο Αγωνας της Μακεδονίας την περίοδο της Επανάστασης του ΄21 έμεινε στο σκοτάδι για καιρό και ευτυχώς στα χρόνια μας αρχίζει να φωτίζεται όπως πρέπει. ΄Ενα χρονικό για την Επανάσταση στη Χαλκιδική που ξεκίνησε σαν σήμερα στις 23 Μαρτίου 1821 είναι συνεπώς αναγκαίο για την γνώση και αυτογνωσία μας ...

23.03.1821 Ο Αγώνας στη Χαλκιδική. Ο Σερραίος Φιλικός και τραπεζίτης Εμμανουήλ Παπάς αποβιβάζεται με συνοδεία πολεμιστών στη Μονή Βατοπεδίου του Αγίου ΄Ορους και αφού περνάει από τη Μονή Μεγίστης Λαύρας και τη Μονή των Ιβήρων ξεσηκώνοντας τους μοναχούς , καταλήγει στη Μονή Εσφιγμένου όπου κηρύσσει Επανάσταση κατά των Τούρκων για να τεθεί επί ποδός πολέμου ολόκληρος ο ΄Αθως και η Χαλκιδική εντός ολίγων ημερών. Στο ΄Αγιον ΄Ορος συγκροτείται και ο πρώτος στρατός του από καλόγερους των μοναστηριών της Μοναστικής πολιτείας με επικεφαλής τον Θεόφιλο τον Βατοπεδινό, τον Γρηγόριο Κουτλουμουσιανό, τον Λαυριώτη Ναθαναήλ, τον Εσφιγμενίτη Ευθύμιο, τον Ξενοφωντινό Γεδεών και τον Χιλανδαρινό Ησαϊα. Στις δυνάμεις αυτές προστέθηκαν και άλλοι 2.000 Χαλκιδικιώτες για να αποτελέσουν δύο σώματα: ένα υπό τον ίδιο των Εμμανουήλ Παπά που περιλάμβανε τους μοναχούς και επαναστάτες από τα γύρω χωριά, και ένα υπό τας διαταγάς του οπλαρχηγού Χάψα από τα Παζαράκια της Κασσάνδρας, με το οποίο συνέπραξαν ο καπετάν Δουμπιώτης, ο Βασιλικός και ο ΄Αγγελος. Η δράση ξεκίνησε την 1η Ιουνίου 1821 με την κατάληψη της Ιερισσού και των Μαντεμοχωρίων από τον Εμμανουήλ Παπά και τους άνδρες του.