Αρχιτέκτονας-Συγγραφέας

Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2012

26 0κτωβρίου 1912 Η Θεσσαλονίκη απελευθερώνεται


Στις 26 Οκτωβρίου 1912 , σαν σήμερα ακριβώς εδώ και 100 χρόνια , η Θεσσαλονίκη , η πόλη που ίδρυσε ο βασιλιάς της Μακεδονίας Κάσσανδρος το 315 π.Χ. ως πρωτεύουσα του Μακεδονικού βασιλείου , μετά από μία μακρά σκοτεινή περίοδο σκλαβιάς και υποτέλειας στους Τούρκους διάρκειας 482 χρόνων , επανέρχεται και ενσωματώνεται στον εθνικό κορμό , γεγονός που χαιρετίστηκε με χαρά , συγκίνηση και εθνικό ενθουσιασμό από τους ΄Ελληνες κατοίκους της Θεσσαλονίκης και όλης της Ελλάδας .

Αργά το βράδυ Ελληνική Επιτροπή με επικεφαλείς- πληρεξούσιους του διαδόχου και αρχιστρατήγου Κωνσταντίνου τους αξιωματικούς Βίκτωρα Δούσμανη και Ιωάννη Μεταξά έφτασαν στο Διοικητήριο μεταφέροντας την οριστική πρόταση εκ μέρους του διαδόχου στον Τούρκο αρχιστράτηγο Χασάν Ταξίν Πασά για να διατυπωθεί αμέσως στη συνέχεια το κείμενο του σχετικού Πρωτοκόλλου Παράδοσης της πόλης της Θεσσαλονίκης στον Ελληνικό στρατό .
Το κείμενο του Πρωτοκόλλου συνετάγη ιδιοχείρως από τον έφεδρο τότε δεκανέα ΄Ιωνα Δραγούμη στα ελληνικά και στα γαλλικά και ανέφερε μεταξύ άλλων τον τρόπο παράδοσης του οπλισμού των Τούρκων στρατιωτών , τον τόπο συγκέντρωσης και περιορισμού των Τούρκων αιχμαλώτων , τον τρόπο παράδοσης των τουρκικών πυροβόλων και μηχανημάτων κλπ ενώ συμφωνήθηκε οι χωροφύλακες και η Οθωμανική αστυνομία να συνεχίσουν την υπηρεσία τους ως ότου προκύψει νέα διαταγή .


Το παραπάνω Πρωτόκολλο συνόδευε και ένα άλλο «προσαρτημένο» με 6 άρθρα , το οποίο αναφερόταν στον τρόπο εισόδου στην πόλη των ελληνικών στρατευμάτων , στην παροχή τροφής στους Τούρκους στρατιώτες κλπ
      

Μετά την υπογραφή του Πρωτοκόλλου παράδοσης της πόλης , ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου μέραρχος Παναγιώτης Δαγκλής αναλαμβάνει καθήκοντα στο κτίριο του Διοικητηρίου , ενώ ο λοχαγός του Μηχανικού Αθανάσιος Εξαδάκτυλος («Αθανάσιος Αντωνίου» κατά το Μακεδονικό Αγώνα) μαζί με τον ένθερμο πατριώτη ΄Ιωνα Δραγούμη κατευθύνονται στο Ελληνικό Γενικό Προξενείο της παραλίας , όπου σε ατμόσφαιρα ενθουσιώδη υψώνουν , στο μπαλκόνι του κτιρίου την ελληνική σημαία .
Με παρόμοιο τελετουργικό τρόπο εν μέσω χειροκροτημάτων και επευφημιών ο Αλέξανδρος Ζάννας ,με τη βοήθεια κάποιου ναυτικού , υψώνει την ελληνική σημαία στην κορυφή του Λευκού Πύργου .
Στη συνέχεια και κάτω από ραγδαία βροχή , που όμως δεν ήταν ικανή να αποτρέψει τον ελληνικό πληθυσμό από το να πλημμυρίσει τους δρόμους ,μπαίνει στην πόλη από την οδό «Μεμλεκέτ Μπαχτσεσή» (σημερινή 26ης Οκτωβρίου)η μεραρχία του στρατηγού Κλεομένη Κλεομένους με 3.000 άνδρες και στρατωνίζεται στα δυτικά της πόλης κοντά στο Σιδηροδρομικό Σταθμό.
 Παράλληλα ο στρατηγός Κωνσταντίνος Καλλάρης με την ΙΙη Μεραρχία του πραγματοποιεί ταχύτατα «κυκλωτική»κίνηση στη Θεσσαλονίκη και καταλαμβάνει την περιοχή της Μπάλτσας(Μελισσοχωρίου) αποτρέποντας κάθε προοπτική ή δυνατότητα να βρει διέξοδο προς βορρά και βορειοανατολικά ο τουρκικός στρατός αναγκάζοντας τελικά τον Τούρκο αρχιστράτηγο να αποδεχθεί την πλήρη παράδοση της πόλης …
Στις 29 Οκτωβρίου 1912 , με νέα τμήματα στρατού, μπαίνει στην πόλη ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄, που εγκαθίσταται στην περιοχή «Εξοχών» της Θεσσαλονίκης , στο αρχοντικό Χατζηλαζάρου , ενώ ο διάδοχος Κωνσταντίνος και το επιτελείο του εγκαταστάθηκαν στο Ξενοδοχείο «Σπλέντιτ» στην παραλία .
Στη συνέχεια ο Στρατηγός Καλλάρης ορίστηκε πρώτος Στρατιωτικός Διοικητής των ελληνικών στρατευμάτων της ελεύθερης Θεσσαλονίκης  μέχρι να αναχωρήσει με τη Μεραρχία του για την Ήπειρο με στόχο την κατάληψη των Ιωαννίνων  και να τον αντικαταστήσει ο πρίγκιπας Νικόλαος 

Πολιτικός Διοικητής της Θεσσαλονίκης και των –ονομαζόμενων – «Νέων Χωρών» ορίστηκε ο εκ Βεροίας καταγόμενος Κωνσταντίνος Ρακτιβάν ενώ για λόγους σκοπιμότητας και προσωρινά διατηρήθηκε στη θέση του και ο Τούρκος δήμαρχος της πόλης Οσμάν Σαϊτ Ιμπέλ Χακή μπέης . 

Στις 30 Οκτωβρίου 1912 έγινε λαμπρή δοξολογία για την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης στο ναό του Αγίου Μηνά , στην οποία χοροστάτησε ο τότε μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος(1912-1951) , ο οποίος είχε αναλάβει τα καθήκοντά του στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης μόλις το Μάϊο λίγους μήνες πριν από την Απελευθέρωση της πόλης .

Την ίδια ημέρα , στις 26 0κτωβρίου 1912 , ταξιαρχία του ελληνικού ιππικού ύστερα από μάχη απελευθερώνει το Λαγκαδά ενώ την επομένη 27 Οκτωβρίου , ο οπλαρχηγός του Μακεδονικού Αγώνα καπετάν Δούκας , σε συνεργασία με τμήματα του ελληνικού τακτικού στρατού απελευθερώνει και τη Μοναστική Πολιτεία του Αγίου ΄Ορους …

Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2012

ΕΛΕΓΕ ΚΑΙ Ο ΣΤΑΛΙΝ ΑΣΤΕΙΑ


(Είναι ένα απόσπασμα απο το πρόσφατο βιβλίο μου
"Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ" Εκδ.ΔΙΟΠΤΡΑ ,2012)

 Δεν είναι να γράψεις κάτι για το Στάλιν και την άλλη ώρα θα σε πάρουν παραμάζωμα οι "ζηλωτές" της εξουσίας και του έργου του .΄Ομως και αυτός έλεγε αστεία και μάλιστα σε πολλά απο αυτά πρωταγωνιστής ήταν ο ίδιος και γελούσε με τρανταχτό -όπως λένε- γέλιο κάτω απο τις μεγάλες μαύρες μουστάκες του . Να ένα απο αυτά :
"Κάποτε -διηγείται ο ίδιος ο Στάλιν- τον επισκέφθηκε ...
στο Κρεμλίνο μια πολυμελής αντιπροσωπεία Γεωργιανών για να του εκθέσει ένα σοβαρό αίτημα . ΄Οταν οι συμπατριώτες του παρουσίασαν το θέμα και η ακρόαση τελείωσε άρχισαν να αποχωρούν.
 
Τότε ο Στάλιν ψάχνει να βρει την πίπα του και δεν τη βρίσκει πουθενά . Καλεί αμέσως τον επίσης Γεωργιανό Λαβρέντι Μπέρια , αρχηγό της μυστικής σοβιετικής αστυνομίας , και του λέει :
 
"Πιάσε την αντιπροσωπεία και βρες ποιός πήρε την πίπα μου" . Ο Μπέρια φεύγει αμέσως για να εκτελέσει την εντολή , αλλά ο Στάλιν ψάχνοντας καλύτερα στο γραφείο του βρίσκει την πίπα του κάτω από ένα βιβλίο . Φωνάζει τότε τον Μπέρια και του λέει: " Σταμάτα . Βρήκα την πίπα μου" .
 
"Πολύ αργά", απαντάει ο Μπέρια ," η μισή αντιπροσωπεία παραδέχθηκε ότι πήρε την πίπα σου και η άλλη μισή πέθανε στην ανάκριση ..."


Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2012

21-28 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1918 ΣΤΑΘΜΟΣ ΣΤΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ

Ανάμεσα στα χρόνια 1918-1920 συμβαίνουν σημαντικά γεγονότα σχετικά με το εργατικο-συνδικαλιστικό κίνημα στην Ελλάδα όπου η σοσιαλιστική οργάνωση «Φεντερασιόν» και το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης είναι ανάμεσα στους πρωταγωνιστές .
Οι ελληνικές σοσιαλιστικές οργανώσεις είχαν αποφασίσει , αμέσως μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), να συγκροτήσουν μια τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση και ένα ενιαίο πολιτικό κόμμα της εργατικής τάξης. Η στάση της κυβέρνησης Βενιζέλου απέναντι στους σοσιαλιστές ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική την περίοδο αυτή , μετά μάλιστα από την εκδήλωση … εθνικιστικών τάσεων ορισμένων Βαλκάνιων σοσιαλιστών υπέρ των εδαφικών συμφερόντων ακόμα και αδικαιολόγητων εδαφικών διεκδικήσεων των χωρών τους κυρίως στη Μακεδονία . Μάλιστα οι Βούλγαροι σοσιαλιστές , που δεν ακολουθούσαν καν τις πάγιες διεθνιστικές θέσεις και τακτικές αλλά ανοιχτά και με προκλητικό τρόπο αποφαίνονταν για εθνικά θέματα , ισχυρίζονταν προκλητικά πως η Μακεδονία … θα έπρεπε να ενωθεί με τη Βουλγαρία , φρόντιζαν όμως σε πρώτη φάση να δηλώνουν ευχαριστημένοι και με την … αυτονομία της , προφανώς έχοντας κατά νου το προηγούμενο της Ανατολικής Ρωμυλίας που παρά την αυτονομία της την προσκύρωσαν πραξικοπηματικά στην πρώτη ευκαιρία στην Βουλγαρία … Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 στη Ρωσία και την ανάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους , επιταχύνονται οι εξελίξεις και στην Ελλάδα γύρω από την ανάγκη οργάνωσης των εργατών όλης της χώρας σε μια εργατική συνομοσπονδία , η οποία θα μπορούσε να εκπροσωπεί επίσημα τη χώρα στις διεθνείς συνδιασκέψεις παρεμβαίνοντας υπέρ των εθνικών ζητημάτων. Αυτής της μεταστροφής της κοινής γνώμης ακολούθησε αυτή τη φορά έντονο ενδιαφέρον της κυβέρνησης Βενιζέλου για τα τεκταινόμενα στο χώρο του εργατικού κινήματος με αποτέλεσμα σαν σήμερα , στις 21 Οκτωβρίου 1918 , να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το Α΄ Εργατικό Συνέδριο το οποίο κατόρθωσε την ενοποίηση όλων των επαγγελματικών-στυνδικαλιστικών οργανώσεων ολόκληρης της χώρας . Στο συνέδριο , που διήρκησε ως την 28η Οκτωβρίου 1918 , πήραν μέρος 252 αντιπρόσωποι από 200 εργατικά σωματεία , 10 Εργατικά Κέντρα απ΄όλη την Ελλάδα , 2 Ομοσπονδίες και 2 Επαγγελματικές Ενώσεις , αντιπροσωπεύοντας 60.000 εργάτες από 20 πόλεις της Ελλάδας και 48 επαγγέλματα . Οι συζητήσεις που ακολούθησαν , καθώς οι εργάτες προσπάθησαν να προσδιορίσουν το «στίγμα» τους στη νεοελληνική κοινωνία , ήταν έντονες και κάποιες φορές ιδιαίτερα οξυμένες . Παρόλα όμως αυτά το συνέδριο αποφάσισε τελικά την ίδρυση της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας , της γνωστής και σήμερα «ΓΣΕΕ» …

Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2012

18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1912 : Ο ΤΟΡΠΙΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΙΚΟΥ ΘΩΡΗΚΤΟΥ «ΦΕΤΙΧ ΜΠΟΥΛΕΝΤ» ΣΤΟ ΛΙΜΑΝΙ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ …

 Ενώ ο τουρκικός στρατός , μετά τις αλλεπάλληλες ήττες οχυρώνεται κατ΄εντολήν του Τούρκου αρχιστρατήγου Χασάν Ταξίν Πασά έξω από τα Γιαννιτσά προκειμένου να ανακόψουν την προέλαση των Ελλήνων προς τη Θεσσαλονίκη , ένα γεγονός που συνέβη σαν σήμερα 18 Οκτωβρίου 1912 , συντάραξε τους Τούρκους και αναπτέρωσε το ηθικό των ανδρών του Ελληνικού στρατού αλλά και των Ελλήνων κατοίκων της πόλης ότι η Απελευθέρωση της ιστορικής πόλης της Θεσσαλονίκης επίκειται …

Στις 18 Οκτωβρίου 1912 το βράδυ, ο υποπλοίαρχος Νικόλαος Βότσης (1877-1934) με το μικρό τορπιλοβόλο σκάφος του «11» κατορθώνει με παράτολμο τρόπο ένα επίτευγμα που θυμίζει τους «μπουρλοτιέρηδες» ήρωες του ΄21. 

 Περνάει νύχτα χωρίς να γίνει αντιληπτός από τα κανόνια του Καραμπουρνού, παρακάμπτει επιδέξια τις νάρκες που είχαν τοποθετηθεί στο στόμιο του Θερμαϊκού Κόλπου και κινούμενος στα αβαθή των εκβολών του Αξιού ποταμού φτάνει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης . 

Πλησιάζει σε απόσταση βολής το τουρκικό θωρηκτό «Φετίχ Μπουλέντ» , που ήταν εκεί αγκυροβολημένο,  και εξαπολύει εναντίον του 2 τορπίλες οι οποίες και το πλήττουν καίρια. Στη συνέχεια με αξιοθαύμαστη ψυχραιμία και θάρρος έστρεψε το σκάφος του προς τις εκβολές του Αξιού και εξαφανίστηκε μέσα στο σκοτάδι της νύχτας …

Ο ίδιος ο υποπλοίαρχος Βότσης μεταξύ άλλων αναφέρει και τα εξής σε αναφορά του για το γεγονός προς τον τότε υπουργό Ναυτικών :

«…Εις την αντίθετον δεξιάν άκραν (συνήθη τόπον αγκυροβολίας) υπήρχε Ρωσσικόν πολεμικόν , υποθέτω και άλλα . 
 Εχώρησα ήρεμα , πάντοτε απαρατήρητος , και κατηύθυνα την πρώραν εις το μέσον του Τουρκικού θωρηκτού . 

Εξεσφενδόνισα πρώτον την δεξιάν πρωραίαν τορπίλην την 11 και 35΄από αποστάσεως 150 μέτρων , έστρεψα είτα ολίγον αριστερά προχωρών και εξεσφενδόνισα την αριστεράν,  ανεπόδισα τότε ολοταχώς όπως απομακρυνθώ της εκρήξεως» …

Το γεγονός του τορπιλισμού και της βύθισης του «Φετίχ Μπουλέντ» που ακολούθησε συντάραξε τους Τούρκους της Θεσσαλονίκης ενώ ο ελληνικός πληθυσμός της πόλης έβλεπε να πλησιάζει η ημέρα της Απελευθέρωσης . 

‘Ηδη σε όλα τα σπίτια ετοιμάζονταν κρυφά ελληνικές σημαίες με τους Τούρκους να μην υποψιάζονται καν τον λόγο της εξαφάνισης από την αγορά των λευκών και μπλέ υφασμάτων από τα καταστήματα της πόλης …  

Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2012

14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944 : ΑΠ΄ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ … ΣΤΟΥΣ ΑΓΓΛΟΥΣ ! Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΣΚΟΜΠΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ …




Στις 14 Οκτωβρίου 1944 , δύο μόλις μέρες μετά από την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα , αρχίζει να εφαρμόζεται η Συμφωνία Τσώρτσιλ – Στάλιν της Μόσχας σύμφωνα με την οποία αμέσως μετά τον πόλεμο η Ελλάδα περιέρχεται σχεδόν ολοκληρωτικά στην «κηδεμονία» (γράφε «υποτέλεια») των ΄Αγγλων . Λες και είχαν ΄Αγ
γλοι και Γερμανοί προηγουμένως συνεννοηθεί, την ημέρα εκείνη , με τους Γερμανούς να έχουν πλήρως αποχωρήσει, μεταγωγικά συμμαχικά καράβια ξεφορτώνουν στον Πειραιά δύο Βρετανικές Ταξιαρχίες με επικεφαλής το στρατηγό Ρόναλντ Μακένζι Σκόμπι για να … διώξει -υποτίθεται- τους Γερμανούς από την πόλη ενώ αυτοί είχαν ήδη φύγει μόνοι τους προ δύο ημερών … Παρόλα αυτά και καθώς ακόμα δεν είχαν αποκαλυφθεί τα σχέδια των ΄Αγγλων , ο Ελληνικός λαός τους υποδέχθηκε με θερμές εκδηλώσεις όταν οι Βρετανοί πραγματοποίησαν θριαμβευτική παρέλαση στους δρόμους της Αθήνας …


Την ίδια ημέρα επιστρέφει στην Ελλάδα και προσεγγίζει το Φάληρο ο Ελληνικός πολεμικός στόλος υποβρυχίων που δεν σταμάτησε να μάχεται κατά του εχθρού σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής . Και στις 18 Οκτωβρίου 1944 φτάνει στο λιμάνι του Αγίου Γεωργίου του Πειραιά με το θωρηκτό «Αβέρωφ» η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γεωργίου Παπανδρέου η οποία κατευθύνεται αμέσως προς την Αθήνα δια της λεωφόρου Συγγρού μέσα σε ένα πανδαιμόνιο χαράς και ασυγκράτητης αγαλλίασης του κόσμου .

 Ο πρωθυπουργός με την κυβέρνηση και πλήθος λαού θα οδηγηθούν στην Ακρόπολη όπου ο ίδιος ο Παπανδρέου θα υψώσει την ελληνική σημαία στον ιερό βράχο ύστερα από 40 μήνες σκληρής Κατοχής από τους Γερμανο-ιταλούς φασίστες . Στη συνέχεια ο Παπανδρέου θα εκφωνήσει λόγο στην πλατεία Συντάγματος ενώπιον χιλιάδων λαού που φώναζε ρυθμικά το εαμικό σύνθημα «ΛΑ-Ο-ΚΡΑ-ΤΙΑ» ! …


Στις 23 Οκτωβρίου 1944 θα ορκιστεί νέα κυβέρνηση (στην Ελλάδα πια) με πρωθυπουργό και πάλι το Γεώργιο Παπανδρέου , η οποία διατάζει την αποστράτευση των αντάρτικων ομάδων και αντιστασιακών οργανώσεων της Κατοχής μέσα στο διάστημα 1-10 Δεκεμβρίου 1944 , ενώ καλείται στον στρατό η κλάση του 1936 για τον σχηματισμό της «προσωρινής εθνοφυλακής» …

Ως εδώ όλα φαίνονταν ομαλά και κινούμενα στα νόμιμα πλαίσια καθώς οι ΄Αγγλοι δεν είχαν ακόμα εκδηλώσει τις διαθέσεις τους να καταστούν αυτοί αντί των Ελλήνων κυρίαρχοι στην Ελλάδα εκμεταλλευόμενοι επιδέξια τις πολιτικές αντιθέσεις στη χώρα που δεν είχαν δυστυχώς ξεπεραστεί …

12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944 : ΕΛΕΥΘΕΡΗ Η ΑΘΗΝΑ ! ...




Στις 12 Οκτωβρίου 1944 , αρχίζει η αποχώρηση των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων Κατοχής απο την Αθήνα ενώ επίκειται η είσοδος των πρώτων ελληνικών και συμμαχικών δυνάμεων στη πόλη . Λίγο όμως προτού εργκαταλείψουν την πόλη οι δόλιοι και άνανδροι κατακτητές προσπάθησαν να τιμωρήσουν για μιά ακόμα φορά την Ελλάδα και τον Ελληνικό λαό υπονομεύοντας διάφορες εγκαταστάσεις που ήταν απαραίτητες για την στοιχειώδη λειτουργία της πόλης . 


Για το λόγο αυτό ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ Αθηνών σπεύδουν και καταλαμβάνουν μετά απο μάχη το εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Κερατσίνι με τη βοήθεια και σύμπραξη του προσωπικού του αποτρέποντας την σχεδιασμένη απο τους αποχωρούντες Γερμανούς καταστροφή του .
 Η τελευταία αυτή επιχείρηση Αντίστασης στην Αθήνα είχε ως κόστος τον θάνατο 17 Ελλήνων πατριωτών ενώ άγνωστος παραμένει ο αντίστοιχος αριθμός των Γερμανών κατακτητών οι οποίοι έσπευσαν στη συνέχεια να απομακρυνθούν απο την Αθήνα ...
Στις 18 Οκτωβρίου 1944 φτάνει στην Αθήνα και η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας απο τη Μέση Ανατολή μέσω Τάραντα της Ιταλίας και ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου υψώνει και πάλι την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη ...

13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1912 : ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ : ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ή ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ; …


Μετά τη σκληρή και πολύνεκρη αναμέτρηση στο Σαραντάπορο στις 9-10 Οκτωβρίου 1912 που κατέληξε σε νίκη του Ελληνικού στρατού , οι Τούρκοι οπισθοχώρησαν σχεδόν άτακτα και με μεγάλες απώλειες προς το βορρά προκειμένου να ανασυνταχθούν και να ενισχυθούν με νέες δυνάμεις από Θεσσαλονίκη ή Μοναστήρι ενώ ο Ελληνικός στρατός (ΙV Μεραρχία) προωθείται και στις 11 Οκτωβρίου εισέρχεται και απελευθερώνει τα Σέρβια της Δυτικής Μακεδονίας και η ταξιαρχία ιππικού απελευθερώνει και την Κοζάνη .

 Αμέσως στη συνέχεια ο διάδοχος και αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος εγκαθιστά το Γενικό Στρατηγείο του στην Κοζάνη και ετοιμάζεται για την παραπέρα πορεία του στρατεύματος χωρίς όμως να υπάρχει σαφής στόχος και σχέδιο δράσης.

 Τότε δημιουργείται το μεγάλο δίλημμα : Να στραφεί ο στρατός προς τα βορειοανατολικά και να ελευθερώσει τη Θεσσαλονίκη όπου ήταν και η έδρα του Τούρκου αρχιστρατήγου Χασάν Ταξίν Πασά και εναντίον της οποίας κινούνταν και οι Βούλγαροι , ή να στραφεί προς βορειοδυτικά και να απελευθερώσει το Μοναστήρι για την κατάληψη του οποίου κινούνταν ήδη και οι Σέρβοι ; …

( Για το θέμα θα αντλήσω από το ΑΡΧΕΙΟ ΚΑΛΛΑΡΗ μία προηγούμενη ανάρτησή μου μέσα από την οποία προκύπτει το δύσκολο πρόβλημα που προέκυψε και πως το αντιμετώπισε εκείνες τις κρίσιμες ώρες η κυβέρνηση Βενιζέλου) : 
http://arxiokallari.blogspot.gr/2012/03/blog-post_16.html

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΔΙΛΗΜΜΑ : ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ή ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ; …

Ο μεγάλος ηγέτης , όταν μάλιστα διαχειρίζεται ύψιστα εθνικά συμφέροντα και θέματα , βρίσκεται πολλές φορές στην πορεία του σε μεγάλη δυσκολία να επιλέξει το «ορθό» και το «συμφέρον» για τη χώρα και τον λαό του . 

Όταν μάλιστα αυτή η επιλογή θα πρέπει να γίνει μέσα σε ελάχιστο χρόνο γιατί διακυβεύεται η ίδια η τύχη και το μέλλον της χώρας , είναι αντιληπτό τι δυσκολίες και συναισθήματα ο ηγέτης αυτός αναγκάζεται να ξεπεράσει ώστε με ηρεμία , με ψυχραιμία και όχι εν βρασμώ ψυχής να αποφανθεί τελικά κάνοντας την επιλογή του χωρίς μάλιστα καμιά δυνατότητα ανάκλησής της την επόμενη κιόλας ώρα …


Στην κατάσταση αυτή βρέθηκε ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος στους Α΄ Βαλκανικούς Πολέμους όταν ο Ελληνικός στρατός έφτασε νικηφόρα στην Κοζάνη και έπρεπε να επιλέξει : πορεία προς το Μοναστήρι (όπως υποστήριζε ο διάδοχος Κωνσταντίνος) ή πορεία προς Θεσσαλονίκη (όπως υποστήριζε η τότε κυβέρνηση Βενιζέλου) .

 Προέκυψε τότε μέγα δίλημμα το οποίο έπρεπε να απαντηθεί άμεσα αφού η συμφωνία των Βαλκάνιων συμμάχων χωρών ήταν «ότι καταλαμβάνεται και κατέχεται» .

Ο διάδοχος μάλιστα εμφανίστηκε να αγνοεί προκλητικά και να μην λαμβάνει καν υπόψη του τις εντολές της κυβέρνησης του και ετοιμαζόταν να στραφεί –για άγνωστους λόγους - προς το Μοναστήρι αφήνοντας ουσιαστικά τη Θεσσαλονίκη στα χέρια των Βουλγάρων που κατευθύνονταν ήδη προς αυτή ταχέως .


 Και χρειάστηκε τότε –όπως είναι γνωστό – να παρέμβει δυναμικά αυτοπροσώπως ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος ώστε να επιλεγεί ως «στόχος»η Θεσσαλονίκη η οποία και απελευθερώθηκε στις 26 Οκτωβρίου 1912 ακριβώς 100 χρόνια από τώρα. 

Στην επιλογή αυτή της πορείας της όλης επιχείρησης προκύπτει πως μεγάλη ήταν η συμβολή και τα επιχειρήματα υπέρ της κυβερνητικής άποψης του στρατηγού Κωνσταντίνου Καλλάρη ο οποίος και ανέλαβε στη συνέχεια με τις δυνάμεις της ΙΙης Μεραρχίας που ηγείτο μεγάλο μέρος της όλης επιχείρησης .

Όμως χάθηκε το Μοναστήρι που αποτελούσε μεγάλο ελληνικό κέντρο στη Δυτική Μακεδονία αφού περιήλθε στους Σέρβους παρά τον αγώνα δρόμου που έκανε στρατός μας στη συνέχεια για να προλάβει τους Σέρβους … 


Υπήρχε όμως έκτοτε –και ίσως ακόμα υπάρχει – το ερώτημα αν αυτή ήταν προσωπική ή όχι επιλογή του τότε πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου ή του διαδόχου Κωνσταντίνου , ασάφεια που εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο για μικροπολιτικούς λόγους στη συνέχεια οι δύο παρατάξεις «Βενιζελικοί» και «Βασιλικοί» και ήταν αυτό που αποτέλεσε ουσιαστικά τη βάση του φοβερού «Διχασμού» που πλήρωσε ακριβά η χώρα .

Στις 12 Αυγούστου 1917 , ο Ελευθέριος Βενιζέλος , μόλις η κυβέρνησή του επέστρεψε από την Θεσσαλονίκη όπου είχε προηγούμενα εγκατασταθεί στην Αθήνα , σε αγόρευσή του στη Βουλή αιτιολόγησε αναλυτικά και με επιχειρήματα ως εθνική ανάγκη την «επιλογή» Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης αντί του Μοναστηρίου.


Ως λόγο επίσπευσης της επιχείρησης κατάληψής της επικαλέστηκε καθαρά την άμεση απειλή των Βουλγάρων για κατάληψη ολόκληρης της Θράκης και της Μακεδονίας περιλαμβανομένης και της Θεσσαλονίκης …

Φέτος που γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την Απελευθέρωση της πόλης , η γνώση αυτού του γεγονότος είναι τελείως απαραίτητη καθώς η Βουλή αλλά και οι εξελίξεις δικαίωσαν πλήρως τον ΄Ελληνα πρωθυπουργό για την επιλογή του …
Φτάνει να τον δικαιώσουμε και μείς 100 χρόνια μετά …

Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2012

ΦΕΥΓΕΙ Ο ΟΘΩΝΑΣ

Τα ιστορικά γεγονότα , ιδιαίτερα αυτά που έχουν μεγάλη σημασία αλλά και βαρύτητα , θα πρέπει να καταγράφονται αρχικά με αντικειμενικό τρόπο και τα σχόλια ή οι παρατηρήσεις του ιστορικού συγγραφέα ή ερευνητή να ακολουθούν χωρίς να διαφοροποιούν το περιεχόμενο αυτών των γεγονότων. 
 Το ίδιο θα πρέπει να γίνει με το θέμα της έξωσης του ΄Οθωνα και της Αμαλίας καθώς , πέρα απο την ανθρώπινη διάσταση στο θέμα , την εποχή αυτή παρατηρείται στην Ελλάδα ένα έντονο ανανεωτικό κίνημα όπου πρωτοστατεί η σπουδάζουσα νεολαία με στόχο να τεθιεί τέρμα στην απολυταρχία αλλά και στην ωμή παρέμβαση των ξένων Δυνάμεων στη χώρα ...

Στις 11 Οκτωβρίου 1862 , μετά την επανάσταση των αντικαθεστωτικών σε όλη την τότε Ελλάδα , καταργείται η βασιλεία και ο βασιλιάς ΄Οθωνας , που βρισκότόταν
με τη σύζυγό του Αμαλία σε περιοδεία στην επαρχία, παίρνει την απόφαση να φύγει απο την Ελλάδα εκτιμώντας προφανώς με πικρία και θλίψη ότι η παρουσία του στο νεοσύστατο κράτος δεν είναι πλέον χρήσιμη και επωφελής για το λαό και τη χώρα .

Και την επομένη , 12 0κτωβρίου 1862 ,αναχωρεί απο την Ελλάδα με αγγλικό πλοίο για να φτάσει αρχικά στη Βενετία και στη συνέχεια στη Βαμβέργη της Βαυαρίας όπου και πέθανε σε ηλικία 52 ετών σε πλήρη αφάνεια ...
Ο ΄Οθωνας , πρώτος βασιλιάς στο σύγχρονο ελληνικό κράτος , αγάπησε πραγματικά την Ελλάδα και μάλιστα εγκολπώθηκε την πολιτική της "Μεγάλης Ιδέας" , της ενσωμάτωσης δηλαδή στον εθνικό κορμό των περιοχών όπου κατοικούσαν΄Ελληνες απο ανέκαθεν και συνέχισζαν να είναι σκλαβωμένες στους Τούρκους . 
Του έλειπε όμως ο ρεαλισμός και δεν μπόρεσε να εκτιμήσει ακριβώς τις δυνατότητές του αλλά και τις δυνατότητες της τότε μικρής και αδύναμης Ελλάδας ...