Οι ξένοι επενδυτές εύχονται στον Ελληνικό λαό ευτυχές και επικερδές (δια τους ιδίους) το νέο έτος 2020 ...
(το σκίτσο δικό μου από παλιά)

(28.12.2019)

"Το αμίλητο νερό" ...
Πολλά ήταν τα έθιμα των Καραγκούνηδων τα Χριστούγεννα ιδιαίτερα της Δυτικής Θεσσαλίας (όπου η Καρδίτσα και το Μοσχολούρι (ή Μασκλούρι) που διαρκούσαν ολόκληρο το 12ήμερο από τα Χριστούγεννα ως τα Θεοφάνεια. Πρώτο βέβαια έθιμο ήταν η "Γουρουνοχαρά" (ή "Γρουνοχαρά" κατά την τοπική έκφραση) που αποτελούσε και τρόπο επιβίωσης εκείνα τα χρόνια. ΄Ενα άλλο έθιμο όμως ήταν το "άκραντο" ή "αμίλητο νερό" που αναλάμβαναν να φέρουν με τη στάμνα ή το γκιούμι σπίτι από τη βρύση του χωριού όμορφες κοπελιές ντυμένες με τα γιορτινά τους με την υποχρέωση να μην βγάλουν άχνα σε όλη τη διαδρομή. Αν μιλούσαν τα ξωτικά και οι νεράιδες θα τις έπαιρναν τη λαλιά και δεν θα μπορούσαν να μιλήσουν όλη τους τη ζωή...

Το έθιμο αυτό -θυμάμαι- μου το διηγήθηκαν συγγενείς μου στο Μοσχολούρι πολλές φορές όταν ανοίγαμε τέτοια κουβέντα τα Χριστούγεννα. Το σπίτι μας άλλωστε ήταν δίπλα στο ποτάμι και είχαμε καλές σχέσεις με τα ξωτικά και τις νεράϊδες που έμειναν εκεί...

(24.12.2019)

 

                                     23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1943 : ΚΑΙΓΕΤΑΙ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙ ...

 

Οι Γερμανοί κατακτητές δεν υπολόγιζαν ούτε καν και αυτά τα Χριστούγεννα όταν είχαν στόχο να πλήξουν με αντίποινα άμαχους πληθυσμούς στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της φρικτής Κατοχής 1941-44. Ας θυμηθούμε τι έγινε σαν σήμερα 23 Δεκεμβρίου 1943. παραμονές Χριστουγέννων, στο όμορφο ορεινό χωριό Καταφύγι Κοζάνης σε υψόμετρο 1.400 μ.

23.12.1943 Το Ολοκαύτωμα Καταφυγίου Κοζάνης. Γερμανικά στρατεύματα Κατοχής τον Δεκέμβριο του 1943, αφού πυρπολούν και καταστρέφουν το χωριό Παλαιογράτσανο Κοζάνης, ανεβαίνουν στο ορεινό Καταφύγι καθώς είχαν πληροφορίες ότι βρισκόταν εκεί και το στέλεχος του ΕΑΜ μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ. Στην περιοχή όμως «Καγκέλια» δέχονται επίθεση από αντάρτες της Αντίστασης για να ακολουθήσει ολιγόωρη μάχη που έδωσε όμως την ευκαιρία στους κατοίκους του Καταφυγίου να απομακρυνθούν απ΄το χωριό μαζί με τον μητροπολίτη Ιωακείμ. Μετά τη μάχη οι Γερμανοί αποχώρησαν από την περιοχή και κατευθύνθηκαν προς την Αγία Κυριακή (Σκούλιαρη) γεγονός που εκτιμήθηκε απ΄τους Καταφυγιώτες ότι ματαιώνουν την όλη επιχείρηση για να επανέλθουν οι περισσότεροι πίσω στο χωριό. Όμως οι Γερμανοί στις 21 Δεκεμβρίου επιστρέφουν, καταλαμβάνουν το Καταφύγι, το λεηλατούν για να το βάλουν φωτιά και να το καταστρέψουν ολοσχερώς την επόμενη μέρα. Συγχρόνως εκτελούν 22 κατοίκους του χωριού και τους υπόλοιπους τους αναγκάζουν κάτω από άσχημες καιρικές συνθήκες να κατευθυνθούν προς Κοζάνη και διάφορα χωριά πέρα από τον Αλιάκμονα

 

(23.12.2019)

                                    ΣΝΕΓΚΟΥΡΟΤΣΚΑ… Η ΠΑΡΘΕΝΑ ΤΟΥ ΧΙΟΝΙΟΥ !...
                                       ΚΑΙ ΕΥΧΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΠΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΙ …

Μέρες που είναι ας αφήσουμε για λίγο τη φαντασία να μας κυριεύσει για να θυμηθούμε πως είμαστε και άνθρωποι… Ένα ρώσικο παραδοσιακό παραμύθι θα μας βοηθήσει να το επιτύχουμε με ευκολία…
Η περιφέρεια Βόλογκντα της βορειοδυτικής Ρωσίας είναι μία όμορφη περιοχή η οποία παρόλο που έχει βαρύ χειμώνα συνδέθηκε με τα παραμύθια και τις διηγήσεις των Ρώσων ιδιαίτερα τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Και αυτό γιατί στην Βόλογκντα υπήρχε μία μικρή πόλη με το όνομα «Βελίκι Ουστούγκ» που οι Ρώσοι τη θεωρούσαν πατρίδα του Ντεντ Μορόζ , ενός καλοκάγαθου γέροντα με άσπρα γένια και μαλλιά όπως τα χιόνια του χειμώνα και γι΄αυτό άλλωστε τον έλεγαν και «Παππού Χιονιά». ΄Ηταν πολύ αγαπητός αφού κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς μοίραζε δώρα με πολλές ευχές στα παιδιά κινούμενος την κρύα νύχτα πάνω σε ένα έλκηθρο που έσερναν στολισμένοι τάρανδοι. Μαζί του είχε πάντα για βοηθό την πανέμορφη εγγονή του, τη Σνεγκουρότσκα, που φρόντιζε να μην ξεχάσει κανένα παιδί ο Παππούς Χιονιάς εκείνο το βράδυ και μείνει χωρίς δώρο… ΄Ηταν η «Παρθένα του Χιονιού», ένα όμορφο κορίτσι ντυμένο με λευκά και μπλέ ρούχα, θυγατέρα της ΄Ανοιξης και του Πάγου, φτιαγμένη από διάφανο κρύσταλλο και νιφάδες χιονιού.
Η όμορφη Σνεγκορότσκα γεννήθηκε στο δάσος αλλά ήθελε πολύ να ζει με τους ανθρώπους και να τους προσφέρει χαρά και πολλά δώρα. Κάποτε όμως το κορίτσι του χιονιού ερωτεύτηκε παράφορα έναν όμορφο βοσκό με το όνομα Λελ. Η κρύα όμως καρδιά της , φτιαγμένη από κρύσταλλο, δεν την άφηνε να εκδηλώσει την πραγματική αγάπη και να ζήσει και να χαρεί και αυτή τον έρωτά της όπως οι θνητοί άνθρωποι . Η μητέρα της ΄Ανοιξη τότε τη λυπήθηκε και της έδωσε αυτή τη δυνατότητα. Μόλις όμως η καρδιά της Σνεγκουρότσκα ζεστάθηκε από την αγάπη και τον παράφορο έρωτα του βοσκού, έλιωσε για να χαθεί η όμορφη κοπέλα σαν σύννεφο στον ουρανό όπως η νιφάδα του χιονιού λιώνει και εξατμίζεται όταν σταματάει να χιονίζει και βγαίνει ξαφνικά ζεστός ο ήλιος της άνοιξης…
--- Μ΄αυτή την όμορφη ιστορία που συνδέεται με τις μέρες που ακολουθούν εύχομαι από καρδιάς σε όλες και όλους Καλά Χριστούγεννα, Καλή Πρωτοχρονιά γι΄όλους μας και φυσικά και για την Ελλάδα μας που από μας προσδοκά τα πάντα …

(21.12.2019)

                                         Ο ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ …

Ο κορυφαίος ΄Ελληνας ποιητής και κριτικός Κωστής Παλαμάς (1859-1943), αδιαμφισβήτητος πνευματικός ηγέτης της Γενιάς του 1880 και ιδρυτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, συνδέεται πέραν όλων των άλλων και με τη Θεσσαλονίκη. Προσκεκλημένος από μία εκλεκτή ομάδα λογίων της πόλης ο Παλαμάς επισκέφθηκε περίπου τέτοιες μέρες το Δεκέμβριο του 1927 τη Θεσσαλονίκη και ήλθε σε άμεση επαφή με όλους τους τότε πνευματικούς ανθρώπους της πόλης όπως ο Αιμ. Ριάδης, η Αγλαϊα Σχοινά, η ΄Αννα Χαμουδοπούλου, ο Νίκος Βέης, ο Κ. Ρέσσος, ο Γιώργος Βαφόπουλος , ο Δ. Δάλλας , ο Δεξ. Αντωνιάδης , ο Αν. Μισιρλόγλου κ.ά. Η επίσκεψή του αποτέλεσε μέγα γεγονός για την εποχή καθώς ο ποιητής τιμήθηκε από τις αρχές της πόλης αλλά και από το λαό της Θεσσαλονίκης.
Ανάμεσα στους ένθερμους θαυμαστές του Παλαμά ήταν και ο ποιητής της Θεσσαλονίκης Γιώργος Βαφόπουλος ο οποίος στο βιβλίο του «Σελίδες Αυτοβιογραφίας» (τόμος πέμπτος) , πέραν των άλλων αναφορών για τον μεγάλο ΄Ελληνα ποιητή ανέφερε με τον γνωστό «αυτοκριτικό» του λόγο και τον τρόπο που ο Παλαμάς αντιμετώπιζε τους επικριτές αλλά και τους θαυμαστές του αναφέροντας μερικά περιστατικά μεταξύ των οποίων και ένα που συνέβη στη Θεσσαλονίκη εκείνο τον καιρό. Γράφει ο Βαφόπουλος:
«…Ένα άλλο εντελώς όμοιο περιστατικό , που το διατηρώ ολοζώντανο στη μνήμη μου, νομίζω πως μπορεί να δώσει μια πιθανή εξήγηση στην απορία. Συνέβηκε στο ξενοδοχείο «Mediterranean» της Θεσσαλονίκης στις 19 Δεκεμβρίου 1927. Σ΄ένα μεγάλο καναπέ καθόταν ο Παλαμάς και συζητούσε μ΄ένα νεαρό θαυμαστή του, που δε θα’ χε κλείσει τότε ακόμα τα είκοσι τέσσερά του χρόνια. ΄Ορθια, δίπλα τους, στέκονταν άλλα δύο ή τρία πρόσωπα, ανάμεσα στα οποία βρισκόταν και ο μουσουργός Αιμίλιος Ριάδης.
Ο λόγος ήταν για το Σολωμό. Ο νεαρός θαυμαστής του Παλαμά {.....} είχε τολμήσει ν΄ αμφισβητήσει τη μεγαλοσύνη του Σολωμού, αναγνωρίζοντας μονάχα την έξοχη λυρική του φύση. Και κάτι περισσότερο. Είχε φτάσει να υποστηρίζει την άποψη ότι ένας προσεκτικός αναγνώστης του Πρόλογου στα ποιήματα του Σολωμού, πού ΄χε γράψει ο Παλαμάς στην έκδοση της Βιβλιοθήκης Μαρασλή, θα μπορούσε ν΄ ανακαλύψει κάτω από τις γραμμές του σοβαρές επιφυλάξεις του Παλαμά για τη μεγάλη αξία του σολωμικού έργου. Ο νεαρός μας, καθώς βλέπουμε, είχε την τόλμη όχι μονάχα να εκφράσει την προσωπική του γνώμη, αλλά και να υποκαταστήσει τον Παλαμά, μπροστά στον ίδιο τον Παλαμά, εκφράζοντας τις ενδιάθετες σκέψεις εκείνου για το έργο του Σολωμού!
Ο Παλαμάς ούτε σκοτείνιασε ούτε μπουρίνιασε. Απλούστατα, χαμογέλασε με μια ενδόμυχη ικανοποίηση, χτύπησε χαϊδευτικά στον ώμο τον τολμηρό και βέβηλο νεανία και γυρίζοντας το κεφάλι προς το Ριάδη, είπε :
«Ριάδη , οι νέοι ξέρουν να βλέπουν καλύτερα από εμάς !».
Ο αναγνώστης θα έχει αντιληφθεί ότι ο νεαρός θαυμαστής του Παλαμά, ο «βέβηλος νεανίας» της Θεσσαλονίκης, δεν ήταν άλλος από το συγγραφέα τούτου του κειμένου…»

(Στις φωτογραφίες ο Κωστής Παλαμάς και ο Γιώργος Βαφόπουλος σε φωτογραφίες της εποχής)

(16.12.2019)

                          Η ΑΝΝΑ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΙΝΑ ΠΟΥ ΘΑ ΓΙΟΡΤΑΖΕ ΣΑΝ ΣΉΜΕΡΑ...
                        
Σήμερα της Αγίας ΄Αννας αν γυρίζαμε πίσω περίπου 670 χρόνια, εκεί γύρω στα 1350, θα μπορούσαμε να πούμε χρόνια πολλά στην αυτοκράτειρα του Βυζαντίου ΄Αννα Παλαιολογίνα που άφησε την Κωνσταντινούπολη και ήλθε και εγκαταστάθηκε εδώ στη Θεσσαλονίκη μετά τους μεγάλους καυγάδες ΄της με τον Ιωάννη Καντακουζηνό που ήθελε σώνει και καλά να γίνει αυτός αυτοκράτορας του Βυζαντίου όταν πέθανε ο σύζυγος της Ανδρόνικος Γ΄Παλαιολόγος.
Η ΄Αννα Παλαιολογίνα καταγόταν από το δουκάτο της Σαβοϊας στη Σαρδηνία, ήταν καθολική και ονομαζόταν Γιοβάνα αλλά όταν παντρεύτηκε τον Ανδρόνικο άλλαξε δόγμα και όνομα και έγινε χριστιανή ορθόδοξη με το όνομα ΄Αννα. Στη Θεσσαλονίκη η ΄Αννα Παλαιολογίνα δεν ήλθε ως εξόριστη αλλά εγκαταστάθηκε κανονικά ως αντιβασίλισσα των ανήλικων παιδιών της και διαδόχων του θρόνου. Ευρισκόμενη δε εδώ έκανε πολλά έργα μεταξύ των οποίων και μεγάλο τμήμα των ανατολικών τειχών πέριξ του πύργου του Τριγωνίου (ή της Αλύσεως) στην ΄Ανω πόλη όπου σε μία πύλη που οδηγεί στην Ακρόπολη υπάρχει ως σήμερα μαρμάρινη επιγραφή που αναφέρει:
"ΑΝΗΓΕΡΘΗ Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΠΥΛΗ ΟΡΙΣΜΩ ΤΗΣ ΚΡΑΤΑΙΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ ΗΜΩΝ ΚΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ΚΥΡΑΣ ΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΙΝΗΣ ΥΠΗΡΕΤΗΣΑΝΤΟΣ ΚΑΣΤΡΟΦΥΛΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΑΜΑΕΤΟΥ ... ΤΩ ςωξγ ΕΝΔΙΚΤΙΩΝΟΣ Θ΄" (1355)...
Αυτά για να μη περηφανεύονται οι "πρωτευουσιάνοι" Αθηναίοι οι οποίοι μπορεί να είχαν τον ΄Οθωνα βασιλιά εμείς όμως είχαμε αυτοκράτειρα του Βυζαντίου, την ΄Αννα Παλαιολογίνα που σήμερα γιορτάζει ... Χρόνια πολλά ΄Αννα ! ...

(09.12.2019)

Απόστολος Παπαγιαννόπουλο

Ε! ΟΧΙ ΚΑΙ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΣΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΗ ΠΛΑΤΕΙΑ ...
Ο Πούτιν, πρόεδρος της Ρωσίας, ξεχνάει και την Ιστορία και καλεί τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν να συμμετέχει ως τιμώμενο πρόσωπο στην παρέλαση που θα γίνει στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας για να τιμηθεί η νίκη κατά των Γερμανών Ναζί κατά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο όπου όντως η συμβολή της τότε Σοβιετικής ΄Ενωσης ήταν σημαντική.
Με την ενέργειά του αυτή ο Ρώσος πρόεδρος δείχνει πως δεν γνωρίζει ή προσποιείται πως δεν γνωρίζει την Ιστορία καθώς η Τουρκία είναι ίσως η μόνη χώρα στον κόσμο που με επιδεξιότητα ανατολικού τύπου έμεινε μακριά από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και μόνο ένα μήνα πριν αυτός τελειώσει και όλα είχαν κριθεί βγήκε στον πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων χωρίς να προλάβει να ρίξει ,,, για το καλό ούτε μία ντουφεκιά και φυσικά χωρίς να έχει ούτε ένα θύμα...
Ας θυμήσουμε στον Πούτιν πως Ρωσία και Ελλάδα ήταν οι χώρες που πολέμησαν με σθένος και αποφασιστικότητα τον φασισμό και τον ναζισμό και είχαν τα περισσότερα θύματα αναλογικά με τον πληθυσμό τους. Οι αριθμοί λένε :
--Απώλειες στρατιωτών στον πόλεμο :
Σοβιετική ΄Ενωση 10.000.000 στρατιώτες
Ελλάδα 88.300 στρατιώτες
Τουρκία 0
--Απώλειες πολιτών στον πόλεμο:
Σοβιετική ΄Ενωση 20.000.000 πολίτες
Ελλάδα 715.00 πολίτες
Τουρκία 0

Αυτό συνέβη και ο Πούτιν καλεί τον Ερντογάν στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας να γιορτάσουν τη νίκη κατά του Ναζισμού...
Πρόκειται για κωμωδία αν όχι τραγωδία και λυπούμαστε πολύ για την ενέργειά του αυτή με την οποία σίγουρα δεν συμφωνεί το σύνολο του φίλου Ρωσικού λαού .

(08.12.2019).

Παύλος Ζάννας
ένας μεγάλος διανοητής της Θεσσαλονίκης
Η σημερινή μέρα μας φέρνει στη μνήμη μας τον μεγάλο διανοητή, συγγραφέα και καλλιτεχνικό παράγοντα της Θεσσαλονίκης, τον Παύλο Ζάννα που έφυγε απ΄τη ζωή σαν σήμερα στις 6.12.1989 σε ηλικία 60 ετών αφήνοντας πίσω του ένα μεγάλο έργο στον τομέα του Πολιτισμού. Και είναι ευκαιρία να πούμε δύο λόγια για τον υπέροχο αυτό άνθρωπο με τη μεγάλη πνευματική καλλιέργεια, ευγένεια και αξιοπρέπεια.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1929 και η καταγωγή του προσδιορίζει και το περιβάλλον όπου έζησε και επηρέασε φανερά τις αντιλήψεις του και θέσεις του που διατύπωσε αργότερα. Πατέρας του ήταν ο Αλέξανδρος Ζάννας υπουργός του Ελευθερίου Βενιζέλου και στενός φίλος του Νικολάου Πλαστήρα. Μητέρα του ήταν η Βιργινία Ζάννα κόρη της Πηνελόπης Δέλτα που ανέπτυξε μεγάλη πολιτιστική και πολιτική δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη.
Θα χρειαζόταν πολύς χώρος για να προσδιοριστεί το έργο και η προσφορά του Παύλου Ζάννα. Θα μείνουμε στο γεγονός ότι υπήρξε αντιπρόεδρος της γνωστής Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας "ΤΕΧΝΗ" με πρόεδρο το Λίνο Πολίτη ιδρύοντας και διευθύνοντας την Κινηματογραφική Λέσχη της Εταιρείας προσφέροντας στους Θεσσαλονικείς περίπου 300 σπάνιες ταινίες του παγκοσμίου Κινηματογράφου. Από τον ίδιο ξεκίνησε και η ιδέα της ίδρυσης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, ιδέα που υιοθέτησε η Διεθνής ΄Εκθεση Θεσσαλονίκης το 1960 και την ενέταξε στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ γιά να καταστεί στη συνέχεια πανελλήνιος πολιτιστικός θεσμός με τεράστια απήχηση στους φίλους του κινηματογράφου.
Αλλά δεν σταμάτησε εδώ ο Παύλος Ζάννας καθώς ασχολήθηκε με την συγγραφή, την μετάφραση έργων ξένων συγγραφέων, την θεατρική κριτική και την ραδιοφωνική δημιουργία.
Ολα όμως αυτά σταμάτησαν μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 όταν συνελήφθη ως μέλος της "Δημοκρατικής ΄Αμυνας" και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 12 1/2 ετών μαζί με τους γνωστούς Θεσσαλονικείς ομοϊδεάτες του Στ. Νέστορα, Γ. Σιπητάνο, Σ. Δέδε, Α. Μαλτσίδη και Κ. Πύρζα.
(Οι παλιοί Θεσσαλονικείς θα θυμούνται το κατάστημα δίσκων και γκαλερί "Ζ-Μ" που είχε ο Ζάννας στην αρχή της Αριστοτέλους κατεβαίνοντας δεξιά. Από ΄κει -θυμάμαι- πως ως φοιτητής με τα λίγα λεφτά που είχα διάλεξα και αγόρασα ένα μικρό δισκάκι 32 στροφών το οποίο ακούσαμε μαζί με τον Ζάννα και το σχολιάσαμε δεόντως. ΄Ηταν το πασίγνωστο "Rock Around the Clock" του πατέρα της Ροκ μουσικής Μπιλ Χάλεϊ που χάλαγε τότε κόσμο στα πάρτι της εποχής ...
Στη φωτογραφία ο Παύλος Ζάννας που δικαίως ονομάστηκε "ο οραματιστής του σινεμά" της Θεσσαλονίκης και ολόκληρης της Ελλάδας")

(06.12.2019)

Παύλος Ζάννας
ένας μεγάλος διανοητής της Θεσσαλονίκης
Η σημερινή μέρα μας φέρνει στη μνήμη μας τον μεγάλο διανοητή, συγγραφέα και καλλιτεχνικό παράγοντα της Θεσσαλονίκης, τον Παύλο Ζάννα που έφυγε απ΄τη ζωή σαν σήμερα στις 6.12.1989 σε ηλικία 60 ετών αφήνοντας πίσω του ένα μεγάλο έργο στον τομέα του Πολιτισμού. Και είναι ευκαιρία να πούμε δύο λόγια για τον υπέροχο αυτό άνθρωπο με τη μεγάλη πνευματική καλλιέργεια, ευγένεια και αξιοπρέπεια.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1929 και η καταγωγή του προσδιορίζει και το περιβάλλον όπου έζησε και επηρέασε φανερά τις αντιλήψεις του και θέσεις του που διατύπωσε αργότερα. Πατέρας του ήταν ο Αλέξανδρος Ζάννας υπουργός του Ελευθερίου Βενιζέλου και στενός φίλος του Νικολάου Πλαστήρα. Μητέρα του ήταν η Βιργινία Ζάννα κόρη της Πηνελόπης Δέλτα που ανέπτυξε μεγάλη πολιτιστική και πολιτική δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη.
Θα χρειαζόταν πολύς χώρος για να προσδιοριστεί το έργο και η προσφορά του Παύλου Ζάννα. Θα μείνουμε στο γεγονός ότι υπήρξε αντιπρόεδρος της γνωστής Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας "ΤΕΧΝΗ" με πρόεδρο το Λίνο Πολίτη ιδρύοντας και διευθύνοντας την Κινηματογραφική Λέσχη της Εταιρείας προσφέροντας στους Θεσσαλονικείς περίπου 300 σπάνιες ταινίες του παγκοσμίου Κινηματογράφου. Από τον ίδιο ξεκίνησε και η ιδέα της ίδρυσης του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, ιδέα που υιοθέτησε η Διεθνής ΄Εκθεση Θεσσαλονίκης το 1960 και την ενέταξε στις πολιτιστικές εκδηλώσεις της κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ γιά να καταστεί στη συνέχεια πανελλήνιος πολιτιστικός θεσμός με τεράστια απήχηση στους φίλους του κινηματογράφου.
Αλλά δεν σταμάτησε εδώ ο Παύλος Ζάννας καθώς ασχολήθηκε με την συγγραφή, την μετάφραση έργων ξένων συγγραφέων, την θεατρική κριτική και την ραδιοφωνική δημιουργία.
Ολα όμως αυτά σταμάτησαν μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 όταν συνελήφθη ως μέλος της "Δημοκρατικής ΄Αμυνας" και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 12 1/2 ετών μαζί με τους γνωστούς Θεσσαλονικείς ομοϊδεάτες του Στ. Νέστορα, Γ. Σιπητάνο, Σ. Δέδε, Α. Μαλτσίδη και Κ. Πύρζα.
(Οι παλιοί Θεσσαλονικείς θα θυμούνται το κατάστημα δίσκων και γκαλερί "Ζ-Μ" που είχε ο Ζάννας στην αρχή της Αριστοτέλους κατεβαίνοντας δεξιά. Από ΄κει -θυμάμαι- πως ως φοιτητής με τα λίγα λεφτά που είχα διάλεξα και αγόρασα ένα μικρό δισκάκι 32 στροφών το οποίο ακούσαμε μαζί με τον Ζάννα και το σχολιάσαμε δεόντως. ΄Ηταν το πασίγνωστο "Rock Around the Clock" του πατέρα της Ροκ μουσικής Μπιλ Χάλεϊ που χάλαγε τότε κόσμο στα πάρτι της εποχής ...
Στη φωτογραφία ο Παύλος Ζάννας που δικαίως ονομάστηκε "ο οραματιστής του σινεμά" της Θεσσαλονίκης και ολόκληρης της Ελλάδας")

(06.12.2019)

Σκεφθείτε πόσο συνταρακτική θα ήταν μία διαδήλωση που στρέφεται κατά της βίας της εξουσίας αν οι μετέχοντες μετείχαν σιωπηλά κρατώντας μόνο πανώ και μαύρες σημαίες , χωρίς κουκούλες, ρόπαλα και μολότοφ... Η σιωπή είναι πολλές φορές πολύ πιο ηχηρή και αποτελεσματική από τις κραυγές και τα συνθήματα ...

ΩΣ ΕΔΩ Η ΑΝΟΧΗ ΜΑΣ ! Πρέπει να στείλουμε ένα σαφές μήνυμα στον Τούρκο σουλτάνο που ονειρεύεται ανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας με τον ίδιο στο σαράϊ και τους λαούς υπόδουλους να τον ευλογούν και να τον μνημονεύουν με ευχές και παρακάλια. Ο άνθρωπος, βλέποντας πως η διαλυμένη και εν παρακμή ευρισκόμενη Ευρώπη δεν αντιδρά αλλά ούτε και οι Μεγάλοι (ΗΠΑ και Ρωσία) πολυνοιάζονται, έχει αποθρασυνθεί και ήδη κινείται σε επίπεδα ωμής παραβίασης των εθνικών μας δικαιωμάτων. Πως μπορεί να σταματήσει οριστικά αυτή καθημερινή απειλή ? .. Μπορεί να γίνει με εσωτερική σύμπνοια και ομοψυχία, με πλήρη ενεργοποίηση προς πάσα κατεύθυνση της διπλωματίας μας στα πλαίσια του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών αλλά και με παράλληλη προετοιμασία των δυνάμεων αποτροπής κάθε ενέργειας των γειτόνων μας που θα παραβιάζει τον εθνικό, εναέριο και θαλάσσιο χώρο μας !... Είναι η ώρα να θυμίσουμε στους Τούρκους (και σε κάποιους συνεργάτες τους) τις εθνικές "κόκκινες γραμμές" μας με τη ρητή δήλωση πως η κάθε παραβίασή τους θα αντιμετωπιστεί δυναμικά και άμεσα. Ως εδώ η ανοχή μας ! ...

                                              Ο ΦΟΒΕΡΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ 1941 - 1942
                                    Ο ΘΑΛΑΣΙΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Ο χειμώνας 1941 - 1942 υπήρξε φοβερός στην κατεχόμενη από τους Γερμανο-ιταλο-βουλγάρους Ελλάδα. Οι κατακτητές φρόντισαν με βίαια μέτρα και κατασχέσεις να αποκτήσουν τα εφόδια που χρειάζονταν για να αντιμετωπίσουν τον χειμώνα αφήνοντας όμως τον πληθυσμό ακάλυπτο από κάθε πλευρά.
Πέρα από τον ιδιαίτερα ψυχρό χειμώνα υπήρξε και ο φοβερός λιμός για τον οποίο τεράστιες ευθύνες είχαν οι κατακτητές οι οποίοι κατάσχεσαν όλα τα τρόφιμα και τα είδη άμεσης ανάγκης σε ολόκληρη την Ελλάδα ως λεία πολέμου κατά παράβαση των κανόνων περί επιτάξεων σε κατεχόμενη χώρα σύμφωνα με τους Κανονισμούς της Χάγης του 1907. Ενδεικτικό της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα είναι ότι στην αρχή της επισιτιστικής κρίσης τον Σεπτέμβριο του 1941 η κυβέρνηση του Γ΄Ράϊχ ανέφερε σχετικά : «Είναι πολύ πιο επείγον να στηρίξουμε με τρόφιμα το Βέλγιο και ίσως την Ολλανδία και την Νορβηγία υπό το πρίσμα στρατιωτικών μας προσπαθειών από το να στηρίξουμε την Ελλάδα …».
Σ΄αυτή την οδυνηρή και εφιαλτική πραγματικότητα η στάση των Συμμάχων και ιδιαίτερα της Μ. Βρετανίας υπήρξε κατά περίεργο τρόπο άκρως ανθελληνική καθώς αντί να βρεθεί τρόπος να βοηθηθούν οι ευρισκόμενοι σε απόγνωση ΄Ελληνες εφάρμοσαν οι Σύμμαχοι από πάνω και τον "Θαλάσσιο αποκλεισμό" της χώρας δήθεν για να πλήξουν τους κατακτητές ...
Οι Σύμμαχοι και ειδικά η Μ. Βρετανία, μεθόδευσαν τότε και πραγματοποίησαν θαλάσσιο αποκλεισμό της κατεχόμενης Ελλάδας κρίνοντας πως με τον τρόπο αυτό θα πληγούν τα ναζιστικά στρατεύματα που εγκαταστάθηκαν στη χώρα αδιαφορώντας αν παράλληλα καθιστούσαν περισσότερο οδυνηρό το ήδη οξύ επισιτιστικό πρόβλημα του πληθυσμού κυρίως των μεγάλων αστικών κέντρων της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης αλλά και των νησιών του Αιγαίου και ιδιαίτερα της Μυκόνου, της Σύρου και της Χίου. Με παρέμβαση τότε των Ελλήνων του εξωτερικού και ειδικά των οργανώσεων «Ελληνοαμερικανική Πρωτοβουλία Αποκατάστασης Θυμάτων Πολέμου» και «Ελληνική ΄Ενωση Κωνσταντινουπολιτών» αγοράστηκαν τρόφιμα στην Τουρκία (που εμφανιζόταν ως ουδέτερη χώρα) και με τη βοήθεια του «Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού» και της «Ερυθράς Ημισελίνου» φορτώθηκαν 7.100 τόνοι τροφίμων και άλλων επειγόντων εφοδίων στο ενοικιασμένο ιδιωτικό ατμόπλοιο «Κουρτουλούς» και από την Κωνσταντινούπολη άρχισαν να στέλνονται στον Πειραιά βοηθώντας τον ελληνικό λαό να ξεπεράσει σε ένα βαθμό την πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση που οδήγησε στο θάνατο από πείνα δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους μέσα στον φοβερό χειμώνα 1941-1942. Το πρώτο δρομολόγιο του πλοίου «Κουρτουλούς» με τρόφιμα και άλλα εφόδια προς την Ελλάδα έγινε στις 6 Οκτωβρίου 1941 και συνεχίστηκε και μετά την άρση του βρετανικού αποκλεισμού της Ελλάδας στις αρχές του 1942, ως και το 1946. Όταν η κατάσταση στην καρδιά του χειμώνα 1941 - 1942 έφτασε σε εφιαλτικά επίπεδα στην Ελλάδα ακόμα και οι Γερμανοί κατακτητές εντυπωσιάστηκαν από την εχθρική προς τον πληθυσμό της Ελλάδας στάση των Συμμάχων και ιδιαίτερα της Μ. Βρετανίας. Ο κορυφαίος μάλιστα ναζιστής Γιόζεφ Γκαίμπελς στρέφεται κατά των «συμμάχων» της Ελλάδας ΄Αγγλων σημειώνοντας χαρακτηριστικά στις 30.01.1942 στο Ημερολόγιό του : « ΄Ελαβα μία αξιοθρήνητη αναφορά για την κατάσταση στην Ελλάδα. Εκεί η πείνα έχει καταστεί ενδημική νόσος. Στους δρόμους της Αθήνας οι άνθρωποι πεθαίνουν κατά χιλιάδες από εξάντληση. Όλα αποτελούν συνέπεια του βάναυσου βρετανικού αποκλεισμού και μάλιστα εναντίον ενός λαού, που επιπόλαια θέλησε να βγάλει για λογαριασμό των ΄Αγγλων τα κάστανα από τη φωτιά. Αυτό είναι το ευχαριστώ του Λονδίνου»...
΄Ομως μετά τον πόλεμο η επίσημη Ελλάδα για το τεράστιο αυτό θέμα δεν έκανε καν λόγο και σήμερα ελάχιστοι είναι αυτοί στην Ελλάδα τι συνέβη τότε στη χώρα. ΄Αλλωστε η Ελλάδα βρισκόταν υπό αγγλική Κατοχή ως τον Εμφύλιο 1946 - 1949...
(Στην εικόνα η συνηθισμένη εικόνα στους δρόμους της Αθήνας με πολλούς κατοίκους να πεθαίνουν κυριολεκτικά στη μέση του δρόμου ...)

(05.12.2019)

                                              ΜΝΗΜΗ ΠΑΤΡΟΚΛΟΥ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΥ

Σαν σήμερα , στις 4 Δεκεμβρίου 1976, φεύγει από τη ζωή σε ηλικία 73 ετών, ο ομότιμος καθηγητής της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ (Τμήμα Αρχιτεκτόνων) Πάτροκλος Καραντινός, ένας από τους πλέον σημαντικούς αρχιτέκτονες του μοντέρνου κινήματος της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα με τεράστιο έργο κυρίως στο χώρο των δημοσίων κτιρίων και με μεγάλη αναγνώριση στο διεθνή χώρο των αρχιτεκτόνων. Ο Πάτροκλος Καραντινός συνδέθηκε στενά με τη Θεσσαλονίκη, δίδαξε στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής της νεοσύστατης Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ μαζί με άλλους εξαίρετους συναδέλφους του (Μουτσόπουλος, Φατούρος, Βαλεντής, Τριανταφυλλίδης κ.ά.) μελετώντας και πολλά σημαντικά κτίρια της πόλης όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Χημείο , τη Φυσικομαθηματική Σχολή, την Πολυτεχνική Σχολή, την πρώτη Φοιτητική Εστία του ΑΠΘ, το Θεαγένειο Νοσοκομείο κ.ά. Συνέπεσε μάλιστα όταν εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή το 1959 να εκλεγεί διευθυντής του νεοσύστατου τότε Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ο σκηνοθέτης Σωκράτης Καραντινός που ήταν αδελφός του. Και οι δύο φωτισμένοι αυτοί άνθρωποι προσέφεραν τα μέγιστα στη Θεσσαλονίκη στη περίοδο εκείνη που η πόλη προσπαθούσε να διαμορφώσει το σύγχρονο πολιτιστικό της προφίλ.
(Ο Πάτροκλος Καραντινός υπήρξε εξαίρετος δάσκαλος στη Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ μόλις αυτή συγκροτήθηκε το 1958 και είχα την τιμή να είμαι ένας από τους πρώτους μαθητές του. Καθώς μάλιστα είχε συνδεθεί με διεθνείς προσωπικότητες της Αρχιτεκτονικής μεταξύ των οποίων και με τον περίφημο Γάλλο αρχιτέκτονα Λε Κορμπιζιέ, μετέφερε τις θεωρίες του σε μας και ήμουν ένας από τους οπαδούς του...)
Σημ. Η φωτογραφία του Πάτροκλου Καραντινού είναι από τότε που εργαζόταν για την ανέγερση σχολείων σε όλη την Ελλάδα. Εμείς τον γνωρίσαμε πολύ αργότερα.

(04.12.2019)

                                                  ΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ ΄44

Τα αιματηρά "Δεκεμβριανά" του 1944 άρχισαν στην Αθήνα στην ουσία σαν σήμερα 1η Δεκεμβρίου 1944 μόλις ένα μήνα μετά την αποχώρηση των Γερμανών κατακτητών από την Ελλάδα και το τέλος της Κατοχής. Είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέβη καθώς ακολούθησε ο φοβερός Εμφύλιος πόλεμος 1946 - 1949 τις συνέπειες του οποίου συνεχίζουμε να πληρώνουμε ως χώρα και λαός…
Μετά την παραίτηση από την κυβέρνηση Παπανδρέου των υπουργών της ΠΕΕΑ την 1η Δεκεμβρίου 1944 διαφωνώντας για τον τρόπο αποστράτευσης και αφοπλισμού των ενόπλων ομάδων στην Ελλάδα , αρχίζουν τα αιματηρά «Δεκεμβριανά» στην Αθήνα τα οποία και κλιμακώνονται ταχύτατα μετά τα γεγονότα της 3ης Δεκεμβρίου στην πλατεία Συντάγματος …
Την προηγούμενη ημέρα , στις 2 Δεκεμβρίου 1944, η Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ αποφάσισε να πραγματοποιήσει συλλαλητήριο διαμαρτυρίας στην πλατεία Συντάγματος την επομένη 3 του μήνα , ημέρα Κυριακή και ώρα 11 π.μ., όπου θα μιλούσαν οι αντιπρόσωποι όλων των «εαμικών» κομμάτων και θα αναγγελλόταν η κήρυξη πανεργατικής απεργίας για τη Δευτέρα 4.12.1944…
Η συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε στο Σύνταγμα την ηλιόλουστη εκείνη ημέρα , σαν σήμερα στις 3 Δεκεμβρίου 1944, κανονικά και μετά από λήψη σχετικής άδειας από την Αστυνομία. Η ατμόσφαιρα, παρά τα συνθήματα κατά της κυβέρνησης , ήταν ειρηνική και το πλήθος κατευθύνθηκε προς το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη για κατάθεση στεφανιών, όταν –χωρίς προειδοποίηση ή αιτία- άρχισαν να πέφτουν πυροβολισμοί από τις στέγες των γύρω κτιρίων της Διεύθυνσης Αστυνομίας και των Παλιών Ανακτόρων με στόχο τους άοπλους διαδηλωτές. Ακολούθησε πανικός , αγανάκτηση , αγωνία , τρόμος και απερίγραπτη σύγχυση ενώ μάρτυρες των γεγονότων γίνονται δεκάδες ξένοι δημοσιογράφοι που βρίσκονταν την ημέρα εκείνη στο Ξενοδοχείο της «Μεγάλης Βρετανίας». Όταν σταμάτησαν οι πυροβολισμοί στην πλατεία Συντάγματος υπήρχαν 28 νεκροί διαδηλωτές και πάνω από 100 τραυματίες…
Ο ανταποκριτής των συντηρητικών «Times» του Λονδίνου ανέφερε στην ανταπόκρισή του από την Αθήνα ότι η Αστυνομία ήταν αυτή που άνοιξε πυρ κατά του πλήθους , ενώ ο ανταποκριτής του «Chicago Sun» , δημοσιογράφος Μ.φ.Φόντορ, εξέφρασε με βεβαιότητα την άποψη πως τα γεγονότα δημιουργήθηκαν για να δοθεί η δυνατότητα στον ΄Αγγλο στρατηγό Σκόμπυ να κηρύξει στρατιωτικό νόμο στην Αθήνα. ΄Αλλωστε τα βρετανικά τανκς ήταν σταθμευμένα κοντά στην πλατεία Συντάγματος έτοιμα για κάθε ενδεχόμενο …
Και πράγματι την άλλη μέρα , 4 Δεκεμβρίου 1944 , ο ΄Αγγλος στρατηγός Σκόμπυ θα κηρύξει στρατιωτικό νόμο για να αρχίσουν και να γενικευτούν οι συγκρούσεις . Η ολέθρια «μάχη της Αθήνας» είχε αρχίσει

(01.12.2019)