ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣ, ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ... Σήμερα του Αγίου Νικολάου γιορτάζει μία μικρή πανέμορφη εκκλησία της Θεσσαλονίκης που βρίσκεται στην ΄Ανω πόλη στο τέρμα της οδού Αποστόλου Παύλου και ανατολικά της οδού Ηροδότου νότια της πλατείας Καλλιθέας. Πρόκειται για τον βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου του Ορφανού που υπήρξε "μετόχι" της Μονής Βλατάδων και καθώς λέγεται ήταν το "καθολικό" μικρού μοναστηριού που διατηρούσε στον ίδιο χώρο και "ορφανοτροφείο" για να λάβει το όνομα "΄Αγιος Νικόλαος των Ορφανών". Υπάρχει όμως και η άποψη πως πήρε το όνομά του από τον ιδρυτή του που λεγόταν "Ορφανός"... Ο Ναός αποτελείται από το κεντρικό υπερυψωμένο τμήμα το οποίο περιβάλλει μία κλειστή "στοά" σε σχήμα "Π". Το κεντρικό τμήμα είναι και το παλιότερο και στεγάζεται από ξύλινη καμαρωτή στέγη ενώ η στέγη της "στοάς" είναι μονόκλιτη. Στο εσωτερικό του υπάρχουν μαρμάρινες κολόνες με "Θεοδοσιανά" παλαιοχριστιανικά κιονόκρανα με διπλές σειρές φύλλων ακάνθου και ένα μαρμάρινο τέμπλο στο κεντρικό του τμήμα δεξιά και αριστερά του οποίου υπάρχουν δύο μικρά παρεκκλήσια . Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει ιδιαίτερα είναι οι αγιογραφίες άριστης τέχνης που υπάρχουν σε όλες τις πλευρές του κεντρικού τμήματος που ανάγονται χρονικά στον 14ο αιώνα όπως άλλωστε και ο ναός. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και η τοιχοδομία του κεντρικού τμήματος όπου η δόμηση γίνεται με σειρές πλίνθων σε διακοσμητικά σύνολα. Αξίζει μία επίσκεψη στο μικρό αλλά μεγάλης ιστορικής, αρχαιολογικής και αρχιτεκτονικής αξίας μνημείο που βρίσκεται στο κέντρο ενός καταπρπάσινου κήπου όπου εισέρχεται ο επισκέπτης από ένα αρχαίο πρόπυλο τμήμα του οποίου σώζεται ως σήμερα ...